سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که شیوع «آبله میمون» در بیش از ۷۰ کشور جهان، یک وضعیت «فوقالعاده» است که اکنون میتوان آن را یک وضعیت اضطراری جهانی توصیف کرد.به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که شیوع «آبله میمون» در بیش از 70 کشور جهان، یک وضعیت «فوقالعاده» است که اکنون میتوان آن را یک وضعیت اضطراری جهانی توصیف کرد.تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت علیرغم عدم اجماع اعضای کمیته اضطراری این سازمان، تصمیم به صدور این بیانیه گرفت. این نخستین باری است که رئیس آژانس بهداشت سازمان ملل اقدام به چنین کاری میکند.ادهانوم گفت: «ما با شیوعی روبرو هستیم که بهسرعت در سراسر جهان از طریق روشهای انتقال جدیدی که ما درباره آن خیلی کم میدانیم گسترش یافته است.»وی افزود: «میدانم که این یک روند آسان یا ساده نبود و دیدگاههای متفاوتی در بین اعضای کمیته وجود دارد.»وی تصریح کرد که میزان خطر در جهان در سطح متوسط قرار دارد غیر از اروپا که میزان خطر بالا است.اگرچه آبله میمون دهها سال است که در بخشهایی از مرکز و غرب آفریقا شیوع پیدا کرده است اما تا ماه مه امسال دهها ابتلا در اروپا، آمریکای شمالی و کشورهای دیگر شناسایی شد.اعلام وضعیت اضطراری جهانی به این معنی است که شیوع آبله میمون یک «رویداد فوقالعاده» است که میتواند به کشورهای بیشتری سرایت کند و نیاز به یک واکنش هماهنگ جهانی دارد.سازمان جهانی بهداشت پیش از این برای بحرانهای بهداشت عمومی مانند کووید19، شیوع ابولا در غرب آفریقا در سال 2014، ویروس زیکا در آمریکای لاتین در سال 2016 و تلاش مداوم برای ریشه کن کردن فلج اطفال شرایط اضطراری اعلام کرده بود. اعلام وضعیت اضطراری بیشتر بهعنوان یک درخواست برای جلب توجه بیشتر منابع جهانی و توجه به یک شیوع عمل میکند.طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، از حدود ماه مه بیش از 16 هزار مورد ابتلا به آبله میمون در 74 کشور گزارش شده است. تا به امروز مرگ و میر ناشی از آبله میمون تنها در آفریقا گزارش شده است جایی که نسخه خطرناکتر از ویروس در حال گسترش است. در بینکشورها، وضعیت نیجریه و کنگو وخیمتر است آبیه میمون در آفریقا اغلب از حیوانات وحشی آلوده مانند جوندگان به مردم سرایت میکند. علائم و نشانههای آبله میمونی در انسان علائم آبله میمونی مشابه علائم آبله، اما خفیفتر است. آبله میمونی با تب، سردرد، دردهای عضلانی و خستگی شروع میشود. تفاوت اصلی بین علائم آبله و آبله میمونی در این است که آبله میمونی باعث تورم گرههای لنفاوی (لنفادنوپاتی) میشود، در حالی که آبله اینطور نیست. دوره کمون (دوره بین آلودگی به عفونت تا بروز علائم) برای آبله میمونی معمولاً ۷ تا ۱۴ روز است اما ممکن است این دوره بین ۵ تا ۲۱ نیز روز باشد. بیماری با علائم زیر شروع میشود: تب سردرد دردهای عضلانی كمر درد تورم گرههای لنفاوی لرز خستگی در عرض ۱ تا ۳ روز (گاهی اوقات طولانیتر) پس از بروز تب، بیمار دچار بثورات پوستی میشود که اغلب از صورت شروع شده و سپس به سایر قسمتهای بدن گسترش مییابد. ضایعات، قبل از برطرف شدن، مراحل زیر را طی میکنند: ماکول: ضایعات مسطحی که اندازه آنها کمتر از یک سانتیمتر است. پاپول: برآمدگی کوچک و کاملاً مشخص در پوست است. وزیکول: کیسهای پر از مایع شفاف با دیواره نازک است. پوسچول: ضایعات تاول مانند کوچک، ملتهب، پر از چرک بر روی سطح پوست هستند. دلمه این بیماری معمولاً ۲ تا ۴ هفته طول میکشد. میزان مرگ و میر آبله میمونی در آفریقا، ۱ نفر از هر ۱۰ نفر مبتلا به این بیماری است. روشهای انتقال آبله میمونی کدامند؟ انتقال ویروس آبله میمونی زمانی اتفاق میافتد که از طریق حیوان، انسان یا مواد آلوده به ویروس، با ویروس تماس پیدا کنیم. ویروس میتواند از طریق پوست آسیبدیده (حتی اگر آسیب قابل مشاهده نباشد)، دستگاه تنفسی یا مخاط (چشم، بینی یا دهان) وارد بدن شود. انتقال از حیوان به انسان ممکن است از طریق گاز گرفتن یا زخمی کردن، فراوری گوشت، تماس مستقیم با خون و ترشحات بدن حیوان، یا تماس غیرمستقیم با مواد دفعی حیوان رخ دهد. تصور بر این است که انتقال از انسان به انسان عمدتاً از طریق قطرات تنفسی بزرگ اتفاق میافتد. قطرات تنفسی معمولاً نمیتوانند بیش از چند متر حرکت کنند، بنابراین برای انتقال از طریق تماس چهره به چهره، مدت زمان طولانی لازم است. سایر روشهای انتقال از انسان به انسان شامل تماس مستقیم با ترشحات یا مواد دفعی و نیز تماس غیرمستقیم مثلا از طریق لباسها یا ملحفههای آلوده است. میزبان اصلی بیماری آبله میمونی هنوز ناشناخته است، اگرچه تصور بر این است که جوندگان آفریقایی ممکن است در انتقال این بیماری نقش داشته باشند. پیشگیری از آبله میمونی برای پیشگیری از ابتلا به ویروس آبله میمونی اقدامات متعددی وجود دارد: از تماس با حیواناتی که میتوانند حامل ویروس باشند (از جمله حیواناتی که مشکوک به بیماری هستند یا لاشه حیوانات در مناطقی که آبله میمونی شایع است) خودداری کنیم. از تماس با موادی که با حیوان بیمار در تماس بوده است خودداری کنیم. بیماران آلوده را از افرادی که در معرض خطر عفونت هستند، جدا کنیم. پس از تماس با افراد یا حیوانات آلوده، بهداشت دست را به خوبی رعایت کنیم. به عنوان مثال، شستن دستها با آب و صابون یا استفاده از ضدعفونی کنندههای دست مبتنی بر الکل ضروری است. هنگام مراقبت از بیماران از تجهیزات حفاظت فردی (ماسک، دستکش و …) استفاده کنیم. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، واکسن JYNNEOS که یک واکسن ویروس زنده ضعیف شده است، را برای پیشگیری از آبله میمون تایید کرده است.